Yürüyen Köşk, Millet Çiftliği hudutları içinde bulunuyordu.
1937 yılında bütün mal varlığını millete bağışladı. Çiftlik bu tarihten
sonra Tarım Bakanlığı bünyesinde faaliyet göstermeye başladı.
Yürüyen Köşk olayı uzunca bir dönem okul kitaplarında okuma parçası olarak
yerini aldı.
Köşk, giderek unutulur oldu. Deniz kıyısında olduğundan denizden kaynaklanan
rutubet nedeniyle ahşap yapıda çürümeler oldu. Emniyet açısından ziyareti
kısıtlanmak zorunda kalındı. O dönemde sınırları içinde olduğu Atatürk
Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü’nün imkanlarıyla muhafaza
edilmeye çalışıldı.
3 Nisan 1998’de, yanında 3 Bakan ve 25 Milletvekili ile Yalova’ya bir
gezi yapan Başbakan Mesut Yılmaz’ın eşi Berna Yılmaz, Milletvekili eşleriyle
Yürüyen Köşk’ü gezdi. Bu geziden sonra Yürüyen Köşk tekrar gündeme geldi.
Yalova Milletvekili Yaşar Okuyan, bu gezi sırasında, Yürüyen Köşk’ün Berna
Yılmaz’ın katkılarıyla onarılacağını açıkladı.
8-14 Mayıs 1998 tarihleri arasında yapılan Yalova Kongresi’nde, İl Çevre
Müdürü Bora Yalçın tarafından, katılımcılara Yürüyen Köşk tanıtılarak
ayrıntılı bilgi verildi.
5 Haziran 1998 Dünya Çevre Günü vesilesiyle Yalova’ya gelen dönemin Çevre
Bakanı Dr. İmren Aykut, çevrecilik açısından köşkün önemini duyurmak için,
restorasyon girişimlerini başlattı.
Yürüyen Köşk’ü gezen ve köşk hakkında bilgi alan Bakan İmren Aykut, Atatürk’ün
dünyanın en büyük devlet adamı, askeri lider olduğunun bilindiğini, ancak
Yürüyen Köşk’ün müzeye dönüştürülmesi halinde aynı zamanda büyük bir çevre
adamı olduğunun da öğrenileceğini kaydetti.
T.C. Çevre Bakanlığı’nın Yayın Organı “Çevre ve İnsan Dergisi”nin Eylül
1998, Sayı:40’da, “Atatürk’ün Kenti Yalova ve Çevre Abidesi Yürüyen Köşk”
başlıklı ayrıntılı bir yazı yayınlandı.
28 Ağustos 1998’de, Röleve Anıtlar Müdürlüğü’nce, Yürüyen Köşk’ün ihalesi
yapıldı ve restorasyon çalışmaları hemen başladı.
Çevre Bakanı İmren Aykut, 27 Ekim 1998 günü, Yürüyen Köşk’te sürdürülmekte
olan restorasyon çalışmalarını denetledi.
Aykut, “ Kasım ayında bu eseri Türk halkına, dünya çevrecilerine ve insanlara
armağan edeceğiz. Burada bir fikir, bir anlayış ve bir felsefe yatıyor.
Yürüyen Köşk, Atatürk’ün çevrecilik sıfatının boyutlarını anlatan bir
semboldür” dedi.
Çevre Bakanlığı’ndan sağlanan kaynak ile tepeden tırnağa restore edilen
Yürüyen Köşk, çalışmalar tamamlandıktan sonra, Başbakan Mesut Yılmaz’ın
eşi Berna Yılmaz, Çevre Bakanı İmren Aykut, Vali Nihat Özgöl, Milletvekili
Yaşar Okuyan, TEMA Vakfı Başkanı Hayrettin Karaca ile birlikte il müdürleri
ve çok sayıda davetlinin katıldığı bir törenle kamuoyuna ve ulusal basına
tanıtıldı.
Aynı gün, Çevre Bakanlığı Çevre Eğitimi ve Yayın Dairesi Başkanlığı'nca
hazırlanan, "68 Yıllık Çevre Abidesi Yürüyen Köşk" isimli 50
sayfalık kitap, tüm Türkiye'ye, kütüphanelere, İl Çevre Müdürlükleri'ne,
valiliklere dağıtıldı.
Çevre Bakanı Sayın İmren Aykut’un, açılışta yaptığı konuşmanın bir bölümü
şöyledir :
“ ... Yürüyen Köşk, Atatürk’ün insan sevgisiyle bütünleşen doğa sevgisini,
bir ağaç dalında vücut bulduğu yaşam felsefesidir.
Hiçbir ülkenin çevre kavramını dahi tanımadığı o yıllarda, büyük liderin
bu doğa tutkusu, 1930 yılında sahip olduğu çevre bilincini yansıtması
açısından çok önemlidir.
Atatürk ilkelerinin ürünü olan bir Cumhuriyet kadını olarak, çevre bilincinin
sembolü olan bu köşkü restore ettirerek Türk toplumuna kazandırmaktan
büyük onur duyuyorum.
Umarım, onun doğa sevgisi ve çevre anlayışı tüm insanlığa örnek olur.”
Çevre Bakanlığı tarafından 31 Mayıs- 2 Haziran 2001 tarihleri arasında
İstanbul’da, her ilden gelen çocukların katılımıyla, Ulusal 1 nci Çevre
Çocuk Kurultayı toplandı.
Çevre Bakanı Fevzi Aytekin, 2 Haziran 2001 günü, çocuk delegeleri, özel
olarak kiralanan Beşiktaş vapuru ile Yalova’ya getirdi.
750 kadar çocuk delegeyi, iskelede Yalova Valisi Nihat Özgöl, Milletvekili
Hasan Suna, Belediye Başkanı Yakup Koçal, Yalova İl Çevre Müdürü Bora
Yalçın karşıladı.
Belirli bir programla Yalova’yı gezen Çocuk Delegeler, Yürüyen Köşk’e
geldiklerinde, onlara burada Ahmet Akyol, Atatürk’ün çevre anlayışını,
bu doğrultuda Yalova’da meydana getirdiği güzellikleri ve Yürüyen Köşk’ün
öyküsünü anlattı.
Gezinin tamamlanmasının ardından, gösterilen ilgi ve konukseverlikten
dolayı teşekkür eden Çevre Bakanı Fevzi Aytekin,
“Bizi Yalova’da mükemmel bir şekilde ağırladınız. Biz çevreciliği aşılamak
için toplantılar yapıyoruz. Ama gelecekte, Atatürk’ün Yalova’da yaptığı
örnek çalışmaları gören çocuklarımız, toplantı düzenlemeye gerek duymayacaklar.
Çünkü onlar, bugün öğrendiklerini eyleme dönüştürecekler“ dedi.
2001 yılı Temmuz ayında, İstanbul Yalovalılar Derneği tarafından düzenlenen
2 nci Geleneksel Doğa Etkinlikleri çerçevesinde, 40 kadar Kaplumbağa Fan
Kulübü üyesi, Wolswagen araçları ile Yalova’ya geldi.
Yürüyen Köşk’te yapılan programa Yalova Valisi Nihat Özgöl ile Yalova
Belediye Başkanı Yakup Koçal da katıldılar.
Ahmet Akyol, burada konuklara Yürüyen Köşk’ün tarihi hikayesini kısaca
anlattı.
Yürüyen Köşk, 2005 yılı Mayıs ayında, Yalova Valiliği ve Millî Saraylar
Daire Başkanlığı tarafından düzenlenen bir protokolle, Yalova Belediye
Başkanlığı’na devredildi.
Yalova Belediye Başkanlığı da, köşkün restorasyon ve tanıtımı için çalışmaya
başladı.
Yürüyen Köşk'ün bir maketi, TBMM şeref holünde yer alan "Türkiye
"sergisine gönderildi.
Dönemin TBMM Başkanı Sayın Bülent Arınç, 30 Mayıs 2006 günü, sergiyi inceleyen
konuk İsveç Kralı Gustaf'a, "Yürüyen Köşk"ün maketini göstererek,
öyküsünü anlattı.
Giderleri Çalık Holding tarafından karşılanan restorasyon ve peyzaj düzenleme
çalışmaları sonunda, Yürüyen Köşk, Atatürk’ün Yalova’ya gelişinin 77 nci
yıldönümü olan 19 Ağustos 2006 günü, yapılan bir törenle halkın ziyaretine
açıldı.
2006 yılında, AKP'nin Yerel Yönetimler Başkanlığı tarafından, belediyeleri
motive etmek amacıyla düzenlenen proje yarışmasında, Yalova Belediye Başkanlığı,
"Yürüyen Köşk" projesi ile, "Çevre" kategorisinde
"En İyi Proje" ödülü kazandı.
Yalova Belediye Başkanı Barabaros H. Binicioğlu, ödül ve plâketini Başbakan
Recep Tayyip Erdoğan'nın elinden aldı.
Yürüyen Köşk’ün tanıtımı için CD, VCD’lerin yanı sıra Türkçe ve İngilizce
olarak bir kitap hazırlandı.
Yürüyen Köşk’ün onarımı ve yeniden projelendirilmesi çerçevesinde Köşk
bahçesine halkın dinlenebileceği bir kafeterya yapıldı.
Ziyaretçileri görsel açıdan bilgilendirmek maksadıyla, Atatürk’ün kızaklarla
yürüttüğü çalışmaları gösteren fotoğraflar için panolar yerleştirildi.
Köşk bahçesinde bulunan ulu çınar ağacına yerleştirilen sistemle Köşkü
ziyaret edenler istedikleri takdirde butona basarak, Yürüyen Köşk’ün hikayesini
sesli olarak dinleyebiliyorlar.
Yalova Belediye Başkanı Barbaros Binicioğlu, açılış için yaptığı açıklamada:
“Yürüyen Köşk, Atatürk’ün 1930 yılında bütün dünyaya çevre bilincinin
ve liderlik anlayışının ne olduğunu gösterdiği eşsiz eserlerinden birisidir.
Bu eser, Yalova Belediyesi’ne devredildiğinde restorasyona ihtiyaç duyuyordu.
Köşk’ün restorasyonu ile birlikte bütün insanlığa kapsamlı şekilde anlatılabilecek
bir “Yürüyen Köşk Projesi” oluşturuldu.
Projeye kaynak bulundu. Çalık Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Çalık,
Yürüyen Köşk Projesinin gerçekleşmesi için destek verdi.
Milli Saraylar’ın restorasyon çalışmaları ile birlikte Bursa Anıtlar Kurulu’nda
restorasyon ve peyzaj proje onay çalışmaları ve projenin kalan 11 maddesinin
gerçekleştirilmesi ile Yürüyen Köşk, halkın ziyaretine açıldı.
Yürüyen Köşk Projesi’nin amacı, Yürüyen Köşk’ü Yalova’nın bir kimlik binası
yapmak ve bu proje ile Yürüyen Köşk, Atatürk ve Yalova’yı çok farklı bilinmedik
yönleriyle bütün dünya insanlarına anlatabilmektir.
Yürüyen Köşk Projesi' ile de bu eşsiz eserimizi, içinde barındırdığı önemli
mesajları ile, bütün dünya insanlarına daha etkili bir şekilde tanıtmış
olmanın umudu ve heyecanını yaşıyoruz” dedi.
Yürüyen Köşk'ün açılışını takiben, geniş kapsamlı tanıtım faaliyeti sürdü.
|